42 633-54-61
Terminarz wizyt
Choroba Hashimoto, znana też jako przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, to zaburzenie opisane po raz pierwszy przez doktora Hakaru Hashimoto w 1912 roku. Przypadłość negatywnie wpływa na psychikę i pracę organów wewnętrznych. Nieleczona prowadzi zaś do poważnych komplikacji zdrowotnych. Po czym można rozpoznać chorobę i na czym polega jej diagnostyka? Jak powinna wyglądać codzienna dieta przy Hashimoto?
Hashimoto to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym. W jego przebiegu układ odpornościowy atakuje komórki tarczycy. Prowadzi to do nieodwracalnego uszkodzenia organu i zmiany ilości produkowanych przez niego hormonów.
Przypadłość dotyka najczęściej dorosłych w wieku od 40 do 60 lat, choć może także występować u młodszych osób. Ryzyko zapalenia jest wyższe u kobiet oraz chorych cierpiących na cukrzycę typu 1, zespół Gravesa-Basedowa, niedoczynność kory nadnerczy czy reumatoidalne zapalenie stawów. Na rozwój zaburzenia narażone są również osoby ze zdiagnozowanym toczniem, bielactwem czy łuszczycą oraz te z historią schorzeń tarczycy w rodzinie.
Geneza choroby wciąż jest przedmiotem badań. Jej początków naukowcy upatrują w uwarunkowaniach genetycznych. Wśród możliwych przyczyn zapalenia tarczycy wymienia się również nadmiar jodu w organizmie, zaburzenia hormonalne oraz czynniki środowiskowe, takie jak stres i przewlekłe zmęczenie.
Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy charakteryzuje się zwykle łagodnym lub bezobjawowym przebiegiem. Jego symptomy są często bagatelizowane lub mylnie przypisywane innym zaburzeniom. Z tego powodu choroba przez długi czas pozostaje niezauważona.
Do najczęstszych sygnałów świadczących o chorobie Hashimoto należy niewłaściwa praca lub wygląd tarczycy. Organ może pokryć się guzkami, zanikać lub powiększać się, tworząc charakterystyczne wole na szyi. Wytwarza również nieprawidłowe ilości tyroksyny T4 i trójjodotyroniny T3 – hormonów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Do innych objawów Hashimoto należą też zawroty głowy, zmniejszenie odporności i uciążliwa chrypka. Może temu towarzyszyć anemia, nietolerancja na zimno, bóle mięśni i sztywnienie stawów. Chorzy na Hashimoto zmagają się również z zaburzeniami snu, chronicznym zmęczeniem i trudnościami w oddychaniu, występującymi przy każdym, nawet najmniejszym wysiłku. Powyższe symptomy są często zrzucane na karb niewłaściwych nawyków lub mylone ze zwykłym przeziębieniem, co utrudnia prawidłową diagnozę.
Choroba Hashimoto negatywnie wpływa również na układ krwionośny i pokarmowy. Zaburza między innymi pracę serca, prowadząc do rozwoju nadciśnienia tętniczego, niewydolności krążenia, tachykardii lub bradykardii. Rozstraja też przemianę materii, przez co chory nagle traci lub przybiera na wadze i zmaga się z zaparciami. Ponadto choroba Hashimoto powoduje także nadmierny wzrost cholesterolu. Współwystępuje też z różnorodnymi alergiami pokarmowymi, takimi jak nietolerancja glutenu czy laktozy.
Przypadłość można także zdiagnozować na podstawie stanu skóry. Do charakterystycznych symptomów zapalenia tarczycy należy bladość cery, widoczne opuchnięcie twarzy, a także suchość i obfite wypadanie włosów. Oprócz tego na ciele mogą pojawiać się różnorodne plamki, zmiany i zrogowacenia. Występują one najczęściej w obrębie łokci i kolan, tworząc tak zwany efekt „brudnej skóry”.
Choroba Hashimoto negatywnie wpływa też na ogólne samopoczucie i wydajność mózgu. U wielu chorych występują między innymi problemy z pamięcią i koncentracją. Pogorszeniu ulega też sprawność intelektualna. Typowe dla zapalenia tarczycy są również częste wahania nastroju, rozdrażnienie i stany depresyjne. Powyższe objawy mogą prowadzić do obniżenia samooceny, a także zmniejszenia zadowolenia z życia.
Do częstych symptomów zapalenia tarczycy należy również nieprawidłowa praca organów rozrodczych. U kobiet występują między innymi zaburzenia miesiączkowania i obniżone libido. Mężczyźni mogą zaś przejawiać trudności w utrzymaniu wzwodu. Nieleczona choroba Hashimoto znacząco utrudnia zajście w ciążę. Może także prowadzić do całkowitej niepłodności.
Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy stanowi również zagrożenie dla zdrowia ciężarnych kobiet i nienarodzonego dziecka. Zmniejsza masę urodzeniową płodu, a także powoduje różnorodne wady rozwojowe. Do częstych komplikacji należy upośledzenie funkcji mózgu i układu nerwowego. Może także dojść do powstania zastoinowej niewydolności serca. Zaburzenie Hashimoto zwiększa również ryzyko poronień i stanów przedrzucawkowych. Z tego powodu chorujące kobiety powinny uregulować poziom hormonów tarczycy przed zajściem w ciążę, a także znajdować się pod stałą opieką lekarza.
Zaburzenie Hashimoto diagnozuje się na podstawie rozmaitych specjalistycznych badań. W przypadku podejrzenia choroby należy wykonać między innymi pomiar ilości hormonu TSH we krwi, a także skontrolować stężenie wolnej tyroksyny (FT4) i przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-TPO lub anty-TG). Otrzymane wyniki wymagają skonsultowania z lekarzem endokrynologiem w celu otrzymania diagnozy i dobrania właściwej dawki leków. W przypadku niejednoznacznych rezultatów specjalista może skierować chorego na dodatkowe badanie USG tarczycy oraz zalecić wykonanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej.
W leczeniu Hashimoto stosuje się przede wszystkim leki przeciwzapalne. Oprócz tego chorzy powinni także regularnie powtarzać badania tarczycy i do końca życia przyjmować tyroksynę w postaci tabletek. Dawkę hormonu należy dopasować do wieku, wagi i stanu zdrowia pacjenta, a także systematycznie korygować zgodnie z postępem zaburzenia.
Zapalenie Hashimoto to przypadłość nieuleczalna. Przyjmowanie medykamentów ma wyłącznie zmniejszyć objawy i ułatwić codzienne funkcjonowanie. Samopoczucie poprawiają również regularne wizyty u psychologa, a także dbanie o sprawność fizyczną. Aktywność należy dopasować do indywidualnych możliwości chorego.
W leczeniu zapalenia Hashimoto duże znaczenie ma też właściwie skomponowana i lekkostrawna dieta bogata w składniki odżywcze. Posiłki należy spożywać w regularnych, małych porcjach 4-5 razy dziennie. Ważne jest również zachowanie odpowiedniego nawodnienia poprzez picie minimum 2 litry płynów każdego dnia.
Zrównoważonego żywienia nie wolno zastępować suplementami diety w tabletkach. Preparaty tego typu nie przynoszą długotrwałych efektów i nie zapewniają właściwej ochrony tarczycy. Wszelkie zmiany w jadłospisie wymagają również konsultacji z lekarzem endokrynologiem oraz dietetykiem. Specjalista dobierze skład i kaloryczność posiłków w zgodzie z wiekiem, aktualnym stanem zdrowia i upodobaniami chorego. Dzięki temu nowa dieta nie zaszkodzi zdrowiu i poprawi ogólną kondycję organizmu.
Przy Hashimoto dieta powinna obowiązkowo zawierać artykuły bogate w jod i żelazo. Powyższe mikroelementy można znaleźć w otrębach, rybach, nasionach lnu, pestkach dyni, fasoli i żółtkach jajek. Warto również zadbać o regularną suplementację selenu i cynku poprzez dodanie do jadłospisu pełnoziarnistego pieczywa, skorupiaków i kaszy jaglanej. Niemałe znaczenie dla zdrowia tarczycy ma także białko oraz kwasy z grupy omega. Związki te są obecne w oliwie z oliwek, oleju lnianym czy chudym mięsie.
Za niekorzystne dla tarczycy uznaje się produkty sojowe, gotowane wędliny, kawę, alkohol i czarną herbatę. Wielu dietetyków zaleca również ograniczenie artykułów wolotwórczych. Należą do nich orzechy, pomidory, rzepa i brukiew, a także warzywa kapustne, takie jak jarmuż, kalarepa, kalafior i brokuły.
Chorzy na Hashimoto powinni również unikać fast foodów, słodyczy i innej wysoko przetworzonej żywności. Produkty tego typu zawierają zbyt wiele cukrów prostych, które negatywnie wpływają na metabolizm. Zamiast nich na talerzu powinny znaleźć się artykuły spożywcze bogate w błonnik oraz węglowodany złożone. Jabłka, banany, marchewka, migdały i buraki usprawnią pracę jelit, a także zwalczą uporczywe zaparcia.
Jadłospis przy Hashimoto nie może również zawierać żywności wywołującej reakcje uczuleniowe. Osoby cierpiące na nietolerancję laktozy powinny ograniczyć spożycie twarogów, jogurtów, śmietany, serów i innych artykułów pochodzenia mlecznego. W przypadku celiakii należy zaś zrezygnować z makaronów i jasnego pieczywa, a zamiast tego włączyć do posiłków produkty bezglutenowe. W razie potrzeby warto także usunąć z diety inne alergeny, takie jak drożdże, jajka i soję.
Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy to często bagatelizowana przypadłość, która rozregulowuje pracę całego organizmu. W przypadku podejrzenia choroby zdecydowanie warto jak najszybciej udać się na badania hormonalne i skonsultować ich wyniki z lekarzem endokrynologiem. Wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia poprawi codzienne samopoczucie, a także zapewni ochronę przed poważnymi komplikacjami zdrowotnymi.
Ładowanie...
