Wegetarianizm to styl życia, który zdobywa coraz większą popularność w Polsce. Obejmuje on nie tylko usuwanie mięs i ich pochodnych z jadłospisu, ale także aktywną walkę na rzecz dobrostanu zwierząt hodowlanych. Dieta jest również znana z pozytywnego wpływu na zdrowie i ogólne samopoczucie. Jakie są rodzaje wegetarianizmu i czym się od siebie różnią? Czego brakuje, a czego jest za dużo w bezmięsnych posiłkach? Jak rzucić mięso w bezpieczny sposób i dopasować jadłospis, aby dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych?
Dla wielu osób wegetarianizm to przede wszystkim całkowita rezygnacja z wszelkich produktów zawierających mięso. Nic bardziej mylnego. Dieta posiada bowiem wiele rodzajów, które różnią się między sobą typem unikanej żywności i innymi ograniczeniami. Dla przykładu laktowegetarianizm wyłącza z jadłospisu jajka oraz wszystkie mięsa, ale pozwala na spożywanie produktów pochodzenia mlecznego. Owowegetarianizm dopuszcza zaś jedzenie jaj, ale mówi „nie” mleku i jego przetworom czy mięsom.
Popularnością cieszy się także weganizm, który polega na całkowitej rezygnacji nie tylko z mięs, ale także z innych produktów pochodzenia zwierzęcego, takich jak jajka, mleko czy miód. Do jego podtypów należy frutarianizm zabraniający spożywania owoców i warzyw, których zerwanie uśmierca roślinę, czy witarianizm, który dopuszcza jedzenie tylko świeżych produktów roślinnych w stanie surowym i bez gotowania.
Wśród rodzajów wegetarianizmu wyróżniają się również diety, które eliminują z jadłospisu wyłącznie określone typy mięs. Należy do nich między innymi fleksitarianizm, który przyzwala na jedzenie od czasu do czasu małych ilości wołowiny, wieprzowiny, ryb czy drobiu. Semiwegetarianizm polega na wykluczeniu jedynie mięsa czerwonego, pescewegetarianizm zaś oprócz niego eliminuje również drób. Ostatnim typem wegetarianizmu jest pollowegetarianizm. Zabrania on jedzenia czerwonego mięsa i ryb.
Wegetarianizm to dieta charakteryzująca się pozytywnym wpływem na zdrowie. Pomaga między innymi obniżyć ciśnienie krwi, poziom cholesterolu i ilość tkanki tłuszczowej, a także zapobiega chorobom naczyniowym i otyłości. Bezmięsny jadłospis, choć dobry dla organizmu, może jednak także mu zaszkodzić. Brak produktów pochodzenia zwierzęcego na talerzu wiąże się bowiem z niedoborem lub nadmiarem różnych składników odżywczych. Aby uniknąć problemów zdrowotnych, należy tym samym zadbać o umiejętne zastąpienie mięsa inną żywnością, która uzupełni poziom witamin i minerałów w organizmie.
W diecie wegetariańskiej brakuje przede wszystkim witaminy B12, którą można znaleźć właśnie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Odpowiada ona za prawidłowe funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego. Osoby niejedzące mięsa mogą także zmagać się z niedoborem kreatyny odpowiedzialnej za energię i przyrost mięśni. Z tego powodu kreatynę i witaminę B12 dobrze jest suplementować w postaci tabletek czy odżywek sportowych.
Podobnie należy uważać na niedobory żelaza hemowego. Element ten jest dostępny przede wszystkim w mięsie, a jego brak może prowadzić do anemii. Aby jej przeciwdziałać, dobrze jest włączyć do jadłospisu wiele produktów roślinnych zawierających żelazo niehemowe. Należy do nich między innymi szpinak.
Dieta wegetariańska może również skutkować brakiem wystarczającej ilości witaminy D3 oraz kwasów omega-3, które są ważne dla kości i wzroku. Aby uniknąć problemów z samopoczuciem, zdecydowanie warto tym samym dodać do posiłków duże ilości orzechów, olejów, pestek i nasion. Należy także zadbać o odpowiednią ilość ruchu na zewnątrz w trakcie słonecznej pogody.
Bezmięsny jadłospis bardzo często jest przepełniony produktami sojowymi. W efekcie prowadzą one do nadmiernych ilości białka w organizmie. Z tego powodu soja powinna od czasu do czasu być zastępowana przez warzywa i owoce. Dieta wegetariańska nierzadko wiąże się również ze zbyt wysokim poziomem soli i węglowodanów. Problem ten można rozwiązać poprzez zastąpienie zwykłej soli kuchennej jej morskim odpowiednikiem. Zamiast białego cukru warto zaś zastosować miód lub syrop klonowy.
Przejście na wegetarianizm może wydawać się bardzo proste. Wymaga jednak czasu i odpowiednich przygotowań. Nieumiejętnie lub zbyt szybko wprowadzone zmiany w jadłospisie mogą bowiem prowadzić do poważnych niedoborów, lub nadmiarów składników odżywczych.
Przed usunięciem mięsa z diety zdecydowanie warto udać się na badania morfologiczne, a także sprawdzić poziom białka, wapnia, żelaza, witaminy D i innych minerałów. Dobrze jest także uważnie przyjrzeć się spożywanym posiłkom i zbadać, jak ciało na nie reaguje. Pozwoli to na zauważenie wszelkich już istniejących niedoborów czy nadmiarów składników odżywczych w organizmie. Oprócz tego należy również wybrać się na wizytę do wykwalifikowanego dietetyka. Specjalista wytłumaczy, jak rzucić mięso w bezpieczny sposób. Pomoże także w ułożeniu jadłospisu, który w pełni odpowie na wszelkie indywidualne potrzeby wynikające z dotychczasowych nawyków żywieniowych, wieku, płci, aktywności fizycznej i innych czynników. Dzięki temu zmiany w codziennej diecie nie poskutkują poważnymi problemami zdrowotnymi.
Nowa dieta wprowadzona nagle i bez odpowiednich przygotowań często kończy się zniechęceniem i powrotem do dawnych przyzwyczajeń. Aby tego uniknąć, zdecydowanie warto powoli odstawiać mięso i spożywać wegetariańskie posiłki jedynie w czasie obiadu czy kolacji. To sprawi, że kubki smakowe będą mieć czas na przyzwyczajenie się do nieznanych potraw, dzięki czemu bezmięsne produkty będą znacznie smaczniejsze. Przygodę z wegetarianizmem dobrze jest także zacząć od semiwegetarianizmu lub fleksitarianizmu. Takie stopniowe przejście zdejmie ciężar presji perfekcjonizmu, co sprawi, że dietetyczne zmiany szybciej się przyjmą i na stałe wejdą do codziennego jadłospisu.
Chcąc przejść na wegetarianizm, należy również pamiętać o tym, by nie eliminować mięsa, ale zastępować je innymi produktami. Warto przy tym zwrócić uwagę na to, aby wprowadzane do jadłospisu elementy były pochodzenia naturalnego. Nadmiernie przetworzona wegetariańska żywność z supermarketów zawiera bowiem często sztuczne dodatki i konserwanty, które są szkodliwe dla organizmu.
Wegetarianizm i jego podtypy to diety, które bez wątpienia posiadają wiele zalet, a także korzystnie wpływają na zdrowie i ogólne samopoczucie. Decydując się na wprowadzenie ich do codziennego jadłospisu, zdecydowanie warto zachować rozwagę, a także skonsultować wszelkie decyzje z wykwalifikowanym specjalistą. Dzięki temu zmiana nawyków żywieniowych bez wątpienia zakończy się sukcesem.
Źródła:
Ładowanie...