Piramida żywienia dla osób starszych jest zawarta w dokumencie opracowanym w Instytucie Żywności i Żywienia przez zespół naukowców pod kierunkiem prof. dr hab. Mirosława Jarosza pt. „Piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej dla osób w wieku starszym”. Przedstawia ona w najkrótszy sposób kompleksową ideę żywienia, której realizacja daje szansę na aktywne i zdrowe starzenie się. Natomiast sama piramida to graficzny opis odpowiednich proporcji różnych, niezbędnych w codziennej diecie, grup produktów spożywczych. Im wyższe jej piętro, tym mniejsza powinna być ilość i częstość spożywanych produktów z danej grupy żywności. Na uwagę zasługuje fakt, że aktywność fizyczna jest jej podstawą tj. pierwszą od dołu częścią. Dostosowuje się ją odpowiednio dla osób starszych.
Należy też zaznaczyć, że piramida żywienia jest aktualizowana co pewien czas. Jest też opracowywana dla dzieci i młodzieży (4–18 lat) oraz dorosłych. Opracowanie nie podaje wieku osoby starszej. Zazwyczaj to określenie dotyczy ludzi po 65 roku życia. Ponadto zalecenia piramidy dotyczą osób zdrowych, czyli bez chorób współistniejących. Stosowanie się do jej zasad pozwala na zachowanie dobrego stanu zdrowia. Dlatego też u chorych cierpiących na otyłość, cukrzycę, chorobę niedokrwienną serca, nadciśnienie, osteoporozę itp. konieczna może okazać się modyfikacja proponowanych zaleceń w porozumieniu z lekarzem i dietetykiem.
Jest to zbiór prostych i łatwych do wdrożenia w życie zasad zdrowego żywienia. Przedstawiono ją podczas konferencji prasowej 26 stycznia 2018 roku w trakcie III Narodowego Kongresu Żywieniowego organizowanego przez Instytut Żywności i Żywienia. Natomiast poprzednie wersje tej piramidy pochodzą z 2016 i 2009 roku.
Na najważniejszym miejscu potraw według piramidy są warzywa i owoce. Osoby starsze powinny spożywać je jak najczęściej, w co najmniej połowie ilości posiłków. Można też częściowo zastąpić je sokami (200 – 400 ml). Równie ważne są produkty zbożowe, w tym głównie pełnoziarniste. Niewiele powyżej uplasowane jest mleko, nabiał, sery. Te składniki pokarmowe są bardzo istotne w diecie osób starszych, ponieważ są źródłem wapnia. Zapobiegają one osteoporozie, co jest częstą przypadłością.
Spośród nich zaleca się szczególnie spożycie produktów fermentowanych takich jak jogurty i kefiry. Powinno się je pić codziennie w ilości co najmniej trzech dużych szklanek. Można też częściowo zastąpić je serami. Zgodnie z piramidą osoby starsze powinny ograniczyć jedzenie mięsa, szczególnie czerwonego, do sporadycznych okazji. Zamiast tego lekarze rekomendują ryby oraz jaja, a także nasiona roślin strączkowych. W piramidzie najwyżej są umieszczone tłuszcze zwierzęce, które uważa się za szkodliwe. Zamiast nich zaleca się oleje roślinne.
Jak najbardziej trzeba unikać spożycia cukru i słodyczy. Można je zastąpić owocami i orzechami. Nie powinno się dosalać potraw, a produkty kupujmy z niską zawartością soli. W zamian tego lekarze rekomendują zioła, które mają cenne składniki i poprawiają smak. Powyższe zalecenia są zgodne z zasadą ogólną WHO tj. mniej cukru, mniej soli i tłuszczu, więcej błonnika i stosowanie ziół. Nie należy pić alkoholu.
Następne zasady dotyczą częstotliwości i urozmaicania posiłków. Najlepiej, jeżeli osoby starsze będą jeść 5–6 posiłków co 2–3 godziny w małych porcjach, a w tym jeden z nich ciepły w ciągu dnia. W niektórych przypadkach seniorzy mają problemy z przełykaniem. Wówczas jedzenie należy przygotować w postaci półpłynnej lub płynnej. Dotyczy to także warzyw i owoców, które można podawać w formie rozdrobnionej lub soku. Niezmiernie istotne dla starszych osób jest wypijanie płynów, co najmniej 2 l dziennie. Należy też pamiętać o codziennej suplementacji diety witaminą D (2000 j.m. / dobę). Dla ich zdrowia również potrzebna jest codzienna aktywność fizyczna i umysłowa. Nie bez znaczenia jest angażowanie się ich w każdą działalność społeczną, która daje osobistą satysfakcję.
Źródła:
Ładowanie...