42 633-54-61
Terminarz wizyt
Zdrowa dieta to dieta zbilansowana, czyli taka, która dostarcza organizmowi wszystkiego, co niezbędne. Jednym z trzech koniecznych dla prawidłowego rozwoju człowieka składników jest białko. To makroskładnik, który bierze udział w wielu bardzo istotnych procesach w ciele. Zapotrzebowanie na niego różni się w zależności od wieku, płci, a także indywidualnych uwarunkowań.
Białko to budulec ludzkiego organizmu. Stanowi on aż 20% całkowitej masy ciała. Jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju i dobrej kondycji.
Do najważniejszych funkcji białka należy odbudowa starych i zniszczonych tkanek. WchodzI ono ponadto w skład krwi i limfy, hormonów oraz enzymów. Zawiera je także kobiece mleko. Jego zadaniem jest koordynowanie i usprawnianie podstawowych procesów zachodzących w organizmie. Wpływa na układ odpornościowy, reguluje pH płynów ustrojowych, ułatwia przyswajanie witamin i minerałów, a także przywraca prawidłowe ciśnienie krwi.
Białko jest trawione w jelicie cienkim. Jest tam rozkładane na aminokwasy, które następnie wchłaniają się do krwi. Aminokwasy dzielą się na egzogenne, czyli te, których organizm nie potrafi samodzielnie wyprodukować i musi pobierać je wraz z pokarmem. Drugim typem są aminokwasy endogenne, które ciało produkuje samo.
Białka, w zależności od źródeł, z których pochodzą, mogą mieć w sobie różną ilość poszczególnych rodzajów aminokwasów. Człowiek do prawidłowego rozwoju potrzebuje jednak całego zestawu, dlatego tak ważna jest zdrowa i zbilansowana dieta. Warto przy tym wiedzieć, że białka pochodzenia zwierzęcego stanowią znacznie lepsze (bo pełnowartościowe) źródło aminokwasów niż te pochodzenia roślinnego.
Bez dostarczenia organizmowi odpowiedniej ilości białek, trudno mówić o prawidłowym rozwoju organizmu. Składnik ten bowiem stanowi nieodłączny element pracy całego ludzkiego ciała.
Niezbędna do prawidłowego funkcjonowania ilość białka zależna jest od wielu czynników. Wymagana dawka, którą powinniśmy dostarczyć, różni się na różnych etapach życia. Mają na nią wpływ także uwarunkowania indywidualne.
Zapotrzebowanie na białko uzależnione jest przede wszystkim od płci, wieku oraz trybu życia. Decydują o tym indywidualne uwarunkowania, takie jak masa ciała, stan zdrowia, a także to, czy jesteśmy aktywni fizycznie. Specjaliści sugerują, aby dawka dla zdrowego człowieka, który nie uprawia sportu, wynosiła od 0,8 do 1 grama białka na każdy kilogram masy ciała. Należy przy tym dodać, że wartość ta musi być większa dla osób na diecie (około 1,2 grama na kilogram) oraz dla sportowców trenujących wyczynowo (około 1,5 grama na kilogram). Zaleca się jednak, aby osoby profesjonalnie uprawiające sporty ustalały dietę indywidualnie, jako że w ich przypadku zapotrzebowanie na poszczególne składniki może różnić się od średniej. Będzie ono zależne nawet od konkretnej dyscypliny. Inne wymagania ma bowiem organizm biegacza, a inne piłkarza czy boksera.
Najpopularniejszym źródłem białka są produkty pochodzenia zwierzęcego. Mowa tu oczywiście o rybach, mięsie, ale także nabiale oraz jajkach. Z tego powodu weganie i wegetarianie mają utrudnione zadanie, aby dostarczać swojemu organizmowi odpowiednich dawek tego składnika. W produktach roślinnych jest go relatywnie mniej. Znajdziemy go jednak w warzywach strączkowych, między innymi w soi, ciecierzycy, fasoli oraz w grochu. Źródłem białka mogą być ponadto orzechy, nasiona, na przykład słonecznika czy dyni, oraz zboża.
W pełni zbilansowana dieta powinna zawierać zarówno składniki pochodzenia zwierzęcego, jak i produkty roślinne. Brak równowagi w dostarczaniu niezbędnych składników może skutkować niedoborami białka w organizmie, które wywołują poważne problemy.
Brak białka w organizmie człowieka może mieć poważne konsekwencje. Jego niedobory mogą spowodować nawet zahamowanie wzrostu! Niewystarczająca ilość uniemożliwia bowiem rozwój i odbudowę tkanek. Wpływa także na pogorszenie stanu odporności organizmu. Może również utrudniać gojenie się ran oraz ogólną regenerację.
Niedobory białka są bardzo niebezpieczne dla naszego organizmu. Mogą wpływać na wszystkie procesy, w tym także na ogólne samopoczucie oraz funkcjonowanie układu nerwowego. W skrajnych przypadkach mogą doprowadzić do choroby zwanej kwashiorkor, która objawia się apatią, brakiem apetytu, a w przypadku dzieci nawet całkowitym zahamowaniem rozwoju!
O zbilansowaną dietę warto dbać na każdym etapie życia, jednak niedobory białka są szczególnie szkodliwe dla małych dzieci oraz kobiet spodziewających się dziecka.
Jako że żadna skrajność nie jest dobra, także i nadmiar białka może być szkodliwy dla naszego organizmu. Nasze ciało nie potrafi go magazynować, dlatego to, co nie zostanie przyswojone, musi zostać z niego wydalone. Nadmiar azotu, który nie przekształcił się w białko, przetwarzany jest w mocznik i amoniak. W procesie wydalania, nerki oraz wątroba mogą ulec uszkodzeniu, ponieważ składniki te obciążają te narządy. Jeśli będzie to stan permanentny, w efekcie możemy nabawić się osteoporozy, a nawet kamicy nerkowej.
Stworzenie dla siebie zbilansowanej diety może być trudne, jeśli nie posiadamy specjalistycznej wiedzy na temat żywienia. Dlatego z pomocą przychodzą dietetycy, którzy potrafią opracować codzienne menu, dopasowane do indywidualnych potrzeb i uwarunkowań. Tak ważnej sprawy nie powinniśmy pozostawiać przypadkowi. Znacznie lepszym pomysłem będzie wizyta u specjalisty, który podpowie, jakie zmiany warto wprowadzić, czego unikać, a co dobrze jeść w dużych ilościach. Dzięki temu z pewnością zadbamy o siebie i swoje zdrowie.
Źródła informacji:
Ładowanie...
